Temel Demirer “Söz sanatı insanî değerlerin her zaman başında gelmiştir.”[1] Albert Camus’nün, “Nerede varsa, orada umut vardır”; Murathan Mungan’ın, “Aşkın en büyük sığınağıdır,” diye tarif ettikleri edebiyatın -“sihirli”- gücüne inanlardanım. Gregory Jusdanis’in[2] ifadesiyle, “Edebiyatın neden önemli olduğunu sormuştunuz. Bu konuda alışılagelmiş cevaplar, edebiyatın bizi daha iyi insanlar yaptığıdır ya
Temel Demirer “İyi kişilerin yüceliği, başka insanların ağzında değil, kendi vicdanlarındadır.”[1] Albert Camus’nün, “Umudun kalmadığı yerde, bizlere umudu yeşertmek düşer,” ifadesine kulak verirce gibi, gelecek umudunu yeşertenlerdendi Orhan Kemal… Kolay mı? Oğlu Işık Öğütçü’nün, “Aşık Veysel’in ‘Uzun ince bir yoldayım, gidiyorum gündüz gece
Temel Demirer “Bir deli rüzgâr da benim ülkeme esse, bunca acıyı, kederi, kalp kırıklıklarını alıp götürse.”[2] Biz yoksullar, ezilenler, ötekileştirilenler ya da işçiler, kadınlar, Kürtler, Alevîler veya yeryüzünün lanetlileri, yani Sarıgazi emekçileri… Biz bir kez daha ısrar ve umutla karanlığa ve çürümeye karşı ekmek, adalet, özgürlük talebiyle buradayız… Dört
Temel Demirer “Bu düzen size insanlığınızı unutturacak.”[1] Geleceğ(imiz)i biçimlendiren günlerin karmaşasıyla yüzleşiyoruz. Bu durumu yani “Türbülanstan sert düşüş trendine devletin siyasal hâl(ler)i”ni anlamak/ anlatmak bir anlamda yapan(lar)ı kavramak, ne yapıldığına veya neden yapıldığına dair bilgiye sahip olmakla mümkündür; “Bir şeyi gerçekten bilmek onu anmakla olur,” diyen Sokrates’in vurgusundaki üzere… Yaşa(tıl)dığımız
“Bir gün kadrim bilinirse/ İsmim ağza alınırsa/ Yerim soran bulunursa/ Benim meskenim dağlardır,” diyen “Onun Adı Cumartesi”dir ve “XX. yüzyılın, bu topraklardaki ilk Cumartesi kadınıdır kızı Filiz Ali”…[2] * * * * * 25 Şubat 1907’de doğan Sabahattin Ali, edebî kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak yaşamındaki
TEMEL DEMİRER “Kendiniz gibi olduğunuz zaman iyisinizdir.”[1] Friedrich Hegel’in, “Dünyadaki büyük işlerin hiçbiri tutku olmadan gerçekleşmemiştir,” sözlerini doğrularcasına; Bertolt Brecht’in, “İnsan, ancak onu düşünen hiç kimse kalmadığı zaman gerçekten ölür,” vurgusundaki sönmeyen/ ölümsüz yıldız(lardan)dı Yıldız Kenter… Onun hakkında yazmış olsam da,[2] Onu bir (ya da binlerce!) kez daha anımsamamak
Temel Demirer “Zamandan daha bilgesi yok, çünkü her şeyi açığa çıkarır.”[1] Aldous Huxley’in belirttiği gibi, “Edebiyat insanın tutkusu, anlatılamayanı anlatmak, sözcüklere daha önce verilmemiş anlamlar yükleyerek konuşmaktır.” Hem de bugünlerde, her zamankinden fazla… “Nasıl” mı? Slavoj Zizek’in, “Toplum iğrenç bir barbarlığa doğru sürükleniyor. Umut etmek istiyorsak, eski hayatımızın bittiğini kabul etmeliyiz.
Sibel Özbudun-Temel Demirer “Tarihi birleştiren, acıdır.”[1] Dünden bugüne, “Bu (sınıflı-yn) dünyanın irkilten yanı korkunçluğu değil, olağan görünüşüdür,” diyen Theodor W. Adorno’nun saptamasına ilişkin “Şüphesiz” notu düşülmelidir. Ancak bununla da sınırlı değil. Eric J. Hobsbawm, ‘Aşırılıklar Çağı: 1914-1991’in son paragrafındaki, “Nereye doğru gittiğimizi bilmiyoruz. Bildiğimiz tek şey, tarihin bizi
TEMEL DEMİRER “Bize uyandıran bir tiyatro lazım. Sinirlerimizi ve yüreğimizi uyandıran tiyatro.”[1] İnsan(lık)a ve hayat(larımız)a dair her şeyin târumâr edildiği tabloda, tiyatro(cu)nun gerekliliği üzerine yazmak da kolay değil elbet. Ancak ‘Deli Sanat Doğaçlama Tiyatro Kumpanyası’nın, “Bir ülkenin koca koca yangınlarına kanal kanal su değil, varil varil sanat taşımak gerek!”[2] haykırışını ve
TEMEL DEMİRER “Yer var hâlâ Bir şiir için Şiir hâlâ Bir yer Soluklanmak için.”[1] ‘Şiir İçin Cevaplar’ında belirttiği üzere, “Şiir ateşin habercisidir,/ yangının kundakçısı./ Yanardağın üstündeki kuştur şiir,” Ülkü Tamer’in dizelerinde… Haksız da değildir! Homeros’un “Kanatlı söz” diye tarif ettiği bir yangındır şiir; yüzyıllardır alev alev yanan, yakan… “Sümerler şiiri şöyle tanımlamışlardır: Şiir,
Türkçe
German
English
