Gadir-i Hum nedir
Gâdir-î Hum “Hum Gölcüğü” Şiî i’tikadına göre Muhammed Mustafa’nın Ali bin Ebâ Tâlib Merkedî’yi kendisine halef olarak seçtiğini ilân ettiği, günümüz Suudi Arabistan’ının Mekke Vilâyeti ile Medine Vilâyeti’ni birbirinden ayıran “Rabiğ Vadisi” üzerinde “Rabiğ” şehri yakınlarında yer alan bir mıntıkânın adı olup, eskiden Medine’den Mekke’ye giden yolun yaklaşık 5. km’sinde sol tarafa düşen, adı geçen vadide bir nehir sebebiyle oluşmuş bir gölcük ya da bataklıktı.
Gadir-i Hum Bayramı Geleneklerine göre bu bayramda Alevi yurttaşlar, türbe ziyaretlerinde bulunur. İçinde buğday ve kırmızı etin yer aldığı Hatay’da çok meşhur olan Herise yemeğini koca kazanlarla pişirip dağıtırlar. Hataylı Arap Aleviler bugün için, Hz. Muhammed’in, Hz. Ali’yi velayet makamına atadığına inanmaktadır.
Alevi geleneğinde keşkeğin adı herisedir
Gadir Hum Bayramı geleneğinde herise ateşi yakılır. Alevi toplumunun akidelerinin temelini oluşturan Gadir Hum gününde de herise yapılıp, sofralar kurulup, yapılan heriseden dağıtmak suretiyle bu gün kutlanır. Herise, Antakya mutfağında dini bayram günü yemeği olmasının yanında Gadir Hum Bayramı için de vazgeçilmez bir yemek ritüelidir.
Kurban Bayramı’ndan 10 gün sonra yapılan kutlama için kurban kesilir, herise pişirilir. Bu yemekten dost, akrabalara dağıtılırken, davet edilenlere de topluca bulunulan alanda sofra düzeninde ekmek ve herise dağıtılır. Allaha hamd getirilerek adak sonlanmış olur.