Türkiye son yılların en büyük ‘dışarıya göç’ dalgasını yaşıyor. Bu dalga özellikle 18-30’lu yaş aralığındaki genç kesimi barındırıyor.
Bu kesimin büyük bir bölümünü eğitimli kesim doldururken, az eğitimli kesim ise çeşitli anlaşmalar ve ülkelerin sunduğu çeşitli fırsatları değerlendirerek bunu gerçekleştirmeye çalışıyor. Ankara Anlaşması ve Amerika’nın Green Card imkanları bu anlaşmalara ve fırsatlara örnek olarak gösterilebilir. Bu durum, ortada sadece bir beyin göçünün olmadığını, ülkeden genel bir göç ve maalesef ki kaçış halinin olduğunu kanıtlıyor.
Çeşitli seviyelerdeki üniversitelerde yapılan anketlerde, mesela Boğaziçi Üniversitesi’nde her 10 kişiden neredeyse 8’i mezun olduğunda veya imkan bulduğu anda yurt dışına yerleşmek istediğini belirtiyor. Üniversiteler dışında ise Youtube’da yayınlanan farklı kanalların sokak röpartajları videolarına baktığımız zamanda ise üniversite okumayan kesimin de bunu dillendirdiğini görebiliyoruz.
Bu göç halini 3 temel başlık altında toplayabiliriz. Refah seviyesindeki belirgin düşüş, eğitim yetersizliği ve sosyal medya ile gelen farkındalık.
Türk lirasının son 10 yıldaki belirgin değer kaybı belki de en çok genç kesimi etkiledi.
Bir festivale gitmek veya bir oyun konsolu satın almak süper lüks bir aktiviteye dönüşmüşken, herhangi bir ülkeye turistik amaçla seyahat etmek veya yurt dışında erasmus/exchange programlarına katılmaktan bu noktada bahsedemeyiz. Buna sebebiyet veren kur oranlarını aşmak için de gençler çareyi yurt dışında, aynı emeği vererek daha fazla para kazanmakta buluyor.
Eğitimde ise Türkiye’nin ileri gelen üniversiteleri son yıllarda üniversitelerdeki yönetimsel değişiklikler, tecrübeli hocaların ayrılması veya atılması ve üniversitelerdeki fiziki yetersizlikler Türkiye’nin en iyi üniversitelerinin bile dünya sıralamalarında çok hızlı bir geriye düşüş halinde olmasına sebebiyet veriyor. ODTÜ, İTU ve Boğaziçi gibi üniversiteler eskiden ilk 200’lerdeyken, şu an 800 ile 1000’inci sıralamalarda yer alıyorlar. Bu da imkanı olan çoğu öğrencinin yurt dışındaki bir üniversiteyi tercih etmesinde yani eğitim göçünün yaşanmasında önemli bir rol oynuyor.
Gençlerin, başka bir ülkede yaşama kararını almasını da sosyal medyanın ortaya çıkışı ve sosyal medyayla beraber dünyanın diğer ucundaki akranlarının yaşam standartlarını daha iyi gözlemleyebilmesi kolaylaştırıyor. Kendi ülkesinden giden bir akranının daha iyi bir hayat sürdüğünü gören insanlar haliyle “neden ben de yapmayayım?” diye kendine soruyor ve bu durum, bu yurtdışına olan hareketi de beslemeye devam ediyor.
İsmail Tamer Türker