İsviçre mahkemesi, 30 yıl önce Doğu Kürdistan’ın Bokan kentinden çıkarılan ve İsviçre’ye kaçırıldığı tespit edilen 2800 yıllık 49 adet sırlı tuğlayı İran’a iade etti.
Doğu Kürdistan’ın Bokan kentindeki Kalayçı tepesinden çıkarılan M.Ö binli yıllara ait 2 bin 800 yıllık Ahameniş tabletleri İran’a iade ediliyor.
Kürtlere ait tarihin belgelendiğine inanılan 49 adet sırlı tuğlada insan başlı aslan ve keçi figürleri bulunuyor. Tuğlaların Mazda inancına sahip Ahameniş dönemine ait olduğu düşünülüyor.
1977 yılında İran ve Doğu Kürdistan’da kazılar yapan Alman profesör Wolfram Kleiss, Kürt Tarihi’ne ilişkin önemli çalışmalar yürüttü. Bokan kentinde Kürt arkeolog İsmail Yexmayi ile birlikte 200 tarihi eser ortaya çıkardı. Çıkarılan eserlerin bir çoğu Tahran’daki müzelerde sergilendi.
Ancak bazı eserler kaçırıldı. İran hükümeti Haci Ferman isimli bir tarihi eser kaçakçısını 170 tarihi eseri kaçırdığı gerekçesiyle tutukladı. Tarihi eserlerin bir kısmı Japonya’da bir kısmı ise İsviçre’de bulundu.
Kültürel Miras ve Turizm Bakanı Ali Asger Munisan, İslam Devrimin başlangıcında yasa dışı yollarla ülke dışına çıkarılan 49 parça sırlı tuğlanın birkaç yıl süren takibinin ardından Avrupa’dan İran’a iade edildiğini açıkladı.
Munisan, 2012 yılında Bokan’ın Kalayçı tepesine ait 49 sırlı tuğlanın İsviçre’de yaşayan İranlı aileye ait olduğu ve satmak istedikleri haberinin ardından Kültürel Miras Bakanlığı Müzeler Genel Müdürlüğü ve Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü’ne uzman delilleriyle ülkeye iade edilmesi ve yetkili uluslararası makamlarda dava açılması ve son olarak da ülkenin Avrupa’daki diplomasisinin işbirliği ile bu tuğlaların yıllar sonra ülkeye iade edildiğini söyledi.
Şu anda bu sayıdaki sırlı tuğlaların Tahran’daki Ulusal Müze’de tutulduğu Bokan Müzesi’nin tamamlanması ile de bu müzeye taşınacağı belirtildi. (basnews)