Avrupa’da anadili Zazaca/Kırmancça (Dımıli) bir nüfusun oluşumu 1960’ların başında başlayan “iş gücü” transferiyle mümkün oldu. Bu nüfusun içinde yer alıp sanatsal çalışmalar yürütenler hem yerleştikleri her bir ülkenin resmî dilinde hem de kendi anadillerinde müzik, edebiyat, sinema, tiyatro eserleri üretiyor.
sohaber.ch / Viyana – Şengül Tamaç, 1988 yılından beridir Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da yaşayan bir Dersimli. Meslek olarak pedagoji alanında faal. Yazın alanında ise anadili olan Kırmancça/Zazaca’da aktif. Bu dilden yayın yapan dergilerde, internet sayfalarında yazıları, şiirleri yer alıyor. Bu alanda, ‘Qemera Bariye’ mahlasını kullanan Tamaç’ın ilk kitabı bir şiir dosyası oldu. Kitap, 2021 baharında faaliyetlerini İstanbul’da sürdüren Vêciyaişê Tiji (Tiji Yayınları) tarafından ‘Uza Mendi’ (Orada Kaldılar) adıyla okura sunuldu. Toplam 80 sayfadan oluşan kitabın tamamında, sadece Kırmancça/Zazaca dili kullanılmış.
Qemera Bariye’nin bu ilk şiir kitabıyla ilgili sıradaki etkinlik, 5 Mayıs Cuma günü saat 19:00’dan itibaren Viyana’da gerçekleştirilecek. Etkinliğin organizasyonunu ve ev sahipliğini üstlenen kurum ise ‘Viyana Özgür-Alevi İnanç Toplumu (Frei-Aleviten Glaubengemeinde Wien)’. 5 Mayıs Cuma akşamı, bu kitabın tanıtımının yanı sıra, yine Kırmançca/Zazaca olmak üzere bir şiir ve müzik dinletisi de olacak. Qemera Bariye’ye, Viyana’dan bir şair ve bir müzik grubu eşlik edecek. Şiir dinletisine şair Hüseyin A. Şimşek, müzikte ise Bahtiyar Eroğlu, Mehmet Gazi ve Aydın Şafak katkıda bulunacak.
Avrupa’da anadili Zazaca/Kırmancça (Dımıli) bir nüfusun oluşumu 1960’ların başında başlayan “iş gücü” transferiyle mümkün oldu. Gelenler, 1970’lerin ortalarına kadar ‘sezonluk’, ‘misafir’, ‘yabancı’ işçi sayılıp tanımlandılar. Bu insanların kalıcılığı kesinleşince farklı inanç, dil, gelenek ve görenek, alışkanlık, tutku, refleks, hikâyeler ve müzikleriyle Avrupa’daki kültür ve sanat hayatına yeni yeni renkler olma sürecine girdiler. Kıta, yıllardan beridir kültür ve sanat hayatında da (sınırlı da kalsa) yeni bir harmanlanma içinde. Sanatın değişik alanlarında hem yerleşilen her bir ülkenin resmî dilinde hem de yeni nüfusun (Türkçe, Kürtçe, Zazaca, Aramca, Ermenice gibi) anadillerinde müzik, edebiyat, sinema, tiyatro eserleri üretiliyor.
Qemera Bariye kimdir?
1962’de Dersim’in Pax (Kocakoç) köyüne bağlı Verozê Dewrêsu adlı mezresinde dünyaya geldi. Yedi yaşına bastığında ailesiyle birlikte Dersim’in merkez ilçesine (Mameki’ye) taşındı. İlkokul, ortaokul ve lise öğrenimini burada tamamladı. 1988’de Danimarka’ya yerleşti, burada evlendi. İki çocuk sahibi olan Qemera Bariye yaşamını başkent Kopenhag’da sürdürüyor. Mesleki olarak pedagoji alanında hizmeti veriyor. Halen, Danca ve Türkçe tercümanlık yapıyor.
…………………………………
05 Mayıs Cuma, Saat: 19:00
Frei-Aleviten Glaubensgemeinde Wien
Simmeringer Hauptstraße 181/1
1110 Wien