NATO, tarihinde ilk kez ABD’nin aktif katılımı olmadan Rusya’ya karşı kapsamlı bir savaş tatbikatı düzenledi. Kasım ayında Romanya’da gerçekleştirilen Steadfast Dart 2025, ABD’siz “Avrupa NATO’su”nun savaş kapasitesini ölçen ilk tatbikat olarak kayıtlara geçti.
Tatbikat, Karpat Dağları’nın doğal savunma hattında, Bükreş’in yaklaşık 260 kilometre kuzeyinde yapıldı. Ana komuta Fransa tarafından üstlenilirken, ABD’nin katılımının “yok denecek kadar sınırlı” olduğu vurgulandı.
ABD olmadan tablo zayıf
NATO’nun Romanya Büyükelçisi Matthew Whitaker, tatbikatı “Avrupalıların işleri kendi başına yürüttüğünün iyi bir örneği” sözleriyle değerlendirdi. Ancak tatbikat sonuçları, ABD’nin çekildiği bir Avrupa savunma senaryosunda ciddi zafiyetler bulunduğunu gösterdi.
Kara muharebesinde Avrupa ülkeleri daha bağımsız hareket ederken, hava ve füze savunması, istihbarat, hava sahası kontrolü ve geniş çaplı çatışmalarda kritik önem taşıyan lojistik destek hâlâ büyük ölçüde ABD’ye bağlı.
Uzmanlara göre, olası bir Rus saldırısı durumunda Romanya gibi bölge ülkeleri, Ukrayna’nın savaşın ilk aylarında yaşadığı lojistik ve savunma zorluklarına benzer şekilde sınırlı kapasiteyle karşı karşıya kalabilir.
ABD askerleri Avrupa’dan çekiliyor
Trump yönetiminin dış politika önceliklerini Asya-Pasifik ve Latin Amerika’ya kaydırmasıyla birlikte ABD’nin Avrupa’daki askeri varlığı hızla azalıyor. Romanya’daki ABD asker sayısı 1700’den 1000’e düşerken, Bulgaristan, Slovakya ve Macaristan’da da benzer çekilmeler planlanıyor.
Bu değişimin NATO Genel Sekreterliği ile koordineli yürütüldüğünü belirten ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “Küresel güvenlik ihtiyaçları yeniden şekilleniyor” dedi.
“Avrupa ilk kez garantisiz”
Orta Doğu Enstitüsü Karadeniz Programı Direktörü Yulia Dzhoya, süreci şöyle yorumladı: “Bu, Avrupa’nın 70 yıl sonra Amerikan güvenlik garantilerini artık garanti olarak görmediği ilk an.”
NATO tatbikatı, ABD’nin kıtadan çekilmesinin yarattığı güvenlik boşluğunu yeniden gündeme getirirken, Avrupa ülkelerinin savunma kapasitesini hızla artırması gerektiğine işaret ediyor.
