Polonya’da kitlesel protestolar:
Varşova’da pazar günü yüzbinlerce kişi Polonya hükümetine karşı sokağa çıktı. Protestoları tetikleyen, ülkedeki Rus nüfuzunu araştırmak için komisyon kurulmasını öngören yeni bir yasa oldu. Yasaya karşı çıkanlar, iktidardaki PiS partisinin yasayı kötüye kullanarak muhalif siyasetçileri mahkeme kararı olmaksızın görevden almasından endişe ediyor. Polonya’da sonbaharda yeni parlamento seçimleri yapılacak.
Muazzam bir öfke var
PiS lideri bu sefer hesap hatası yaptı, diyor Tygodnik Powszechny:
“200 bin ya da yarım milyon hükümet karşıtının gösteri düzenlemesi önemli değil. Rus ajanları tahkikat komisyonu yasası, Anayasa Mahkemesi’nin kürtajla ilgili kararından çok daha muazzam bir öfke yarattı ve Donald Tusk’un taarruza geçmesine yol açtı. … En önemli muhalif siyasetçiyi idari yollarla devre dışı bırakma girişimi, Jarosław Kaczyński’nin sezgilerini kaybettiğinin ve hedeften saptığının kanıtı.”
İşler zorlaşabilir
Frankfurter Allgemeine Zeitung, hafta sonu gerçekleşen mitingin bir dönüm noktası olabileceği kanaatinde:
“Muhalefetin bir zayıflığı da bugüne kadar birlik olmamasıydı. Bunun bir nedeni, Tusk’un herkesin tabi olmak istemediği liderlik iddiasıydı. Muhalefetin en güçlü siyasetçisine yasama yoluyla girişilen saldırı karşısında, ki kendisi olmasa hükümet değişikliği de söz konusu olmazdı, saflarını sıklaştırdılar ve aynı zamanda toplumsal tabanı genişlettiler. Bu da pazar günkü gösteriyi Polonya demokrasisinin muhtemelen son otuz yılda görmüş olduğu en büyük protesto haline getirdi. Muhalefet partileri bu ivmeyi seçime kadar korumayı başarırsa, PiS’in işi hayli zor olacak.”
Kırsal PiS’ten desteğini çekiyor
Krytyka Polityczna, metropollerin ötesinde bir zihniyet değişikliği yaşandığı görüşünde:
“Katılım rekor düzeydeydi: Küçük şehir ve kasabalardan insanlar Varşova’ya akın etti. Bu, hükümetin sabırları zorladığının ve [muhalefetin] yedek gücünün gürültülü ve büyük metropollerde değil, hükümetin yolsuzluklarından bıkmış kırsaldaki sessiz şehirlerde olduğunun bir işareti olabilir. Ve tıpkı kırsalın son yıllarda her seçimde PiS’e duyduğu güvene son vermesi gibi, Dördüncü Polonya Cumhuriyeti arayışını da bitirebilir.”
Demokratik Polonya her zamankinden daha önemli
Deník’e göre, Çekya komşusunda demokrasinin tehlikeye girmesine seyirci kalmamalı:
“Varşova pazar günü, 1980’lerin başındaki Solidarność [Dayanışma] hareketinden bu yana en büyük hükümet karşıtı protestolara sahne oldu. Polonyalıların demokrasinin ellerinden alınmasına izin vermemesi iyiye alamet. Özgür Ukrayna ile Rusya’daki Putin totalitarizmi arasında kopan savaşın tam ortasındayken, Çekler olarak Kiev’e yardım konusunda kilit devlet olan Polonya’da gerçek bir demokrasiye her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Çek siyasetçiler, özellikle de PiS ile doğrudan ilişkili olan en büyük iktidar partisi konumundaki ODS’li siyasetçiler, Polonya’da demokrasinin muhafaza edilmesi için çaba göstermek gibi bir sorumluluğa sahipler.”