Antik İnsan Popülasyonları Arasında Bilinen İlk Çiftleşme Kanıtı!
İlkin Atalarımız, Sanılandan Çok Daha Önce Karşılaşmış Olabilir!
Yazar Nadja Podbregar
Atalarımızın tarihi, gün geçtikçe daha karmaşık hale geliyor. Yeni genetik analizler sayesinde araştırmacılar insan türleri arasında yeni bir karşılaşma noktası olduğuna dair veriler sundular. Bu araştırmaya göre, Neandertal ve Denisova popülasyonlarının ortak ataları, yaklaşık 700.000 yıl önce Avrasya’da “süper-arkaik” lakabı ile bilinen bir insansı atası ile çiftleşti. Bu araştırma doğrulanırsa, bu zamana kadar bilinen en erken insan türleri karşılaşması ve insan türleri tarihinde, aralarında çiftleşmeyle, değişim gösteren beşinci nokta olacak. Bu araştırma ayrıca Neandertal ve Denisovaların kabile biçimli yaşayış tarzlarını düşünülenden daha erken bir dönemde değiştirdiklerini gösterecek.
İnsanlık tarihi, kabileleşme tarihinin hikayesidir: Aynı yerde yanı zamanda yaşayan ve birbirleriyle çiftleşen farklı insanlarda vardı. Sıklıkla aile ağacımız, klasik bir soyağacından oldukça fazla kafa karışıklığı içermektedir. Bu aile ağacımızı tam olarak bilememizin en büyük nedeni, ilkel insan çeşitliliğinin bir çoğuna doğrudan araştırma olanağına sahip olmayışımızdır. Antropologlar bu tür ara geçişlerin varlığını yalnızca diğer sahalardan izole edilebilen bulgular veya genetik kanıtlar üstünden edinmektedirler. Şimdiye kadar yaklaşık 800.000 yıl önce Denisova ve Neandertal atalarımızın ortak atalarına dayandığını açıkça elde edebildik. Elbette Denisova insanlarının farklı bir Homo türü mü, yoksa Homo sapiens‘in arkaik bir alt türü mü olduğu henüz taksonomik açıdan net değil.
Arkaik Homo ve Denisovalar Arasındaki Çiftleşme
Bu konuda Alan Rogers ve Utah Üniversitesi’nden meslektaşları, daha önceki insan soylarının ayrılmalarına ve birbirleriyle çiftleşmelerine dair genetik kanıtlar aradılar. İki Avrupa popülasyonunun genomlarındaki ilk insan türlerindeki karakteristik DNA imzaları üzerinden, Afrika’daki Yoruba halkını referans popülasyon seçerek bir algoritma oluşturdular. Neandertallerin ve Denisova halkının halihazırdaki çözülmüş genomları da karşılaştırma için kullandılar. Bunlarla birlikte ayrıca araştırmacılar genomların zaman içindeki mutasyon oranını da belirlemek için ve bu mutasyonların zaman dilimlerini çıkartmak için moleküler saat teknolojisini de kullandılar. Araştırmanın odak noktası yaklaşık 600.000 yıl öncesiydi.
Araştırma şaşırtıcı sonuçlar içerdi. Çünkü DNA analizlerine göre Neadersovanların (Neandertal ve Denisovaların ortak atasının) yaklaşık 700.000 yıl önce Avrasya’da başka bir “süper-arkaik” insan türüyle karşılaşmış olması gerekmekteydi.
Rogers ve meslektaşları, bu karşılaşmanın iki ana kola ait ortak insan popülasyonlarının ilk karşılaşması olduğunu düşünüyor. İstatistiksel-genetik hesaplamalarına göre, soy ağacı içinde süper-arkaik insan türünün neredeyse iki milyon yıl önce diğer insan türleriyle ayrılmak zorunda olduğunu gösterdi. Araştırmacılar bu süper-arkaik türün Homo cinsine ait olmasına rağmen hangi tür olduğunu kesin olarak söyleyememekteler. Bu seçenek kesin olmasa da bu, Homo cinsi içerisinde Homo erectus türü olabileceği yönünde. Bununla birlikte araştırmacılar bu süper-arkaik türün, nüfusunun 20.000 ile 50 arasında bir sayıda olabileceğini belirlediler.
Geçiş, Göç ve Tür Ayrımı
Süper-arkaik ile Neandertal-Denisova ortak atalarının bu karşılaşması doğrulanırsa, bu başka bir açıdan da çok özel olacaktır: Bulunan bulgular 1.2 milyon yıl önce birbirinden ayrılan iki ana kolun varlığına dair olacak – ki bu bilinen diğer karşılaşmalardan çok daha eski bir yıl. Rogers, ayrıca şöyle diyor:
Bu durum türler arasındaki cinsel yönelim ve çiftleşme kapasitesi sınırları ve süreleri hakkında da bize oldukça fazla bilgi verecek gibi görünüyor.
O ve ekibi, Homo türleri için seçilen temsilciler arasında 5 büyük farklı tür hattı buldular. Bunlardan ikisi Homo sapiens ve Neandertal arasında, biri Neandertal ve Denisova arasında gerçekleştiği belirtildi.
Genetik analizler ayrıca Avrasya’nın yerleşik tarihine de bir ışık tutabilir. Rogers ve ekibinin hesaplamalarına göre, Homo cinsinin temsilcileri üç grup halinde Afrika’dan Asya’ya göç etmiş olmalıydı. Araştırmacılar, ilk olarak 1.9 milyon yıl önce erken Homo göçlerinin, 700.000 yıl önce Neandersovaların (Neandertal ve Denisova’nın ortak atası) göçlerinin, 50.000 yıl önce ise modern insanın göçlerinin başladığına inanıyorlar.
Neandersovalar, yaklaşık 700.000 yıl önce Avrasya’ya geldiler. Daha sonra süper-arkaiklerle orada karşılaştılar. Kısa süre sonra ise Neandertal ve Denisova popülasyonlarına ayrıldılar. Bu veriler işte bu ayrılmanın düşünülenden daha önce gerçekleşmiş olabileceğini gösteriyor.